نوسان برق و فلاش عکاسی
با پیشرفت تکنولوژی و ورود به عصر دیجیتال در فن عکاسی، میزان وابستگی به برق برای عکاسان بیش از پیش شد و بطور موازی میزان خسارات ناشی از نواسانات برق شهری برای تجهیزات عکاسی نیز افزایش پیدا کرد. در این میان تجهیزات نورپردازی، بخصوص فلاش‌های مورد استفاده در آتلیه‌های عکاسی که بطور ممتد به برق متصل هستند دارای بیشترین میزان آسید دیدگی در میان دیگر تجهیزات عکاسی هستند.
از دلایل اصلی بروز نوسانات برقی می‌توان به مواردی چون: اختلال در سیستم برق رسانی شهری، استفاده از بیش از ظرفیت از یک منبع ورودی انرژی برق و عدم رعایت مقررات ملی ساختمان (مبحث سیزدهم) مبنی بر طراحی و اجرای صحیح تاسیسات برقی ساختمان‌ها اشاره نمود؛ این در حالی است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته به علت رعایت این مقررات اجباری، افراد نیازی به خرید تجهیزات محافظ برق برای وسایل الکتریکی خود ندارند.
نواسانات موجود در جریان برق شهری، در فلاش‌های عکاسی استودیویی –حتی در فلاش‌های دریم لایت که مجهز به سیستم محافظت از مدار در برابر نواسانات برق هستند- موجب وارد شدن فشار زیادی به خازن‌ها و لامپ فلاش می‌گردد و این موضوع به مرور زمان موجب کاهش عمر فلاش‌ها تا ۵۰ درصد عمر مفیدشان می‌گردد. حال چاره چیست؟
محافظ برق و فلاش‌های عکاسی
استفاده از دستگاه محافظ برق یکی از آسان‌ترین و کم هزینه‌ترین روش‌های موجود برای محافظت از فلاش‌های عکاسی آتلیه‌ای و پرتابل در مقابل آسیب‌های ناشی از نوسانات برق شهری می‌باشد.
محافظ برق دستگاهی است که در مسیر ورودی برق دستگاه قرار می‌گیرد و در صورتی که مقدار ولتاژ یا آمپر یا توان مصرفی به هر دلیلی (مانند: اشکال برق رسانی در اداره برق یا نیروگاه یا خطوط انتقال، رعد و برق و حوادث طبیعی، سرقت کابل‌های برق شهری، مصرف برق بیش از حد مصرف کننده و…) خارج از محدوده استاندارد گردد، مسیر ورود برق را قطع می‌نماید و پس از طی زمانی مشخص در صورت ایجاد شرایط استاندارد، مجدد مسیر ورود جریان را به تجهیزات الکتریکی، وصل می‌نماید تا از آسیب به دستگاه مورد نظر جلوگیری شود.
محدوده کارکرد ولتاژ و آمپر و همچنین زمان مورد نیاز برای عبور مجدد جریان الکتریکی، بستگی به وسیله‌ی الکتریکی مورد استفاده دارد، زیرا مقدار مصرف و حساسیت هر وسیله‌ی الکتریکی متفاوت است. به طور مثال مقدار توان مصرفی یک دستگاه فلاش عکاسی آتلیه با یک ماشین لباسشویی یا جاروبرقی متفاوت است.
متاسفانه به دلیل عمومی نبودن مصرف فلاش‌های آتلیه‌ای –همانند لوازمی همچون کامپیوتر- محافظ برق ویژه‌ای برای فلاش‌ها ساخته نشده است و از این رو بهترین گزینه در بین محافظ‌های برق موجود در بازار، محافظ های ساخته شده برای لوازم صوتی و تصویری است.
اما بطور کلی چه محافظی خوب است و بطور کلی یک محافظ برق خوب باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟
محافظ برق خوب برای فلاش عکاسی
- اولین چیزی که یک محافظ برق فلاش عکاسی خوب و استاندارد نیاز دارد چراغ وضعیت است. محافظ‌های برق ممکن است برای همیشه سالم باقی نمانند. حتی زمانی که محافظ به خوبی شوک و مقدار اضافی انرژی را منحرف می‌کند تا فلاش‌هاهی عکاسی متصل به آن آسیب نبینند، ممکن است خود در اثر فشار بالا و یا کارکرد طولانی مدت دچار آسیب شود، لذا چراغ نشانگر وضعیت به شما این امکان را می‌دهد تا سلامت و کارکرد بی نقص محافظ خود اطمینان پیدا کنید.
- یک محافظ برق فلاش عکاسی خوب و استاندارد، باید گواهی استاندارد CE, FCC و استاندارد ملی ایران که از معتبرترین استانداردهای مربوطه به آن‌هاست را داشته باشد.
- در ساخت یک محافظ برق فلاش عکاسی خوب و استاندارد باید از مواد مقاوم در برابر حرارت و آتش سوزی استفاده شده باشد تا در اثر بالا دمای دستگاه از بروی آتش‌سوزی و یا سوختگی جلوگیری شود.
- ولتاژ مجاز عبوری (Clamping voltage) میزان ولتاژی است که در آن محافظ بلافاصله هدایت برق اضافی را از دستگاه‌های متصل شده، شروع می‌کند. به عبارت دیگر، محافظ ولتاژی با Clamping Voltage پایین‌تر، زودتر شروع به هدایت میزان اضافی خواهد کرد و در نتیجه حفاظت بهتری برای دستگاه‌ها خواهد بود. هر محافظ برق با میزان ولتاژ مجاز زیر ۴۰۰ ولت برای استفاده فلاش‌های عکاسی آتلیه‌ای مناسب است.
- میزان ژول حداکثر میزان انرژی است که محافظ ولتاژ می‌تواند جذب کند. اگر شوک این حداکثر را نقض کند، محافظ ولتاژ بی‌فایده خواهد بود. میزان ژول بالاتر، انرژی بیشتری را توسط محافظ جذب خواهد کرد، بنابراین رتبه ژول بالاتر غالباً نشان دهنده‌ی طول عمر بالاتر برای محصول است. برای بهترین حفاظت از فلاش و دیگر تجهیزات عکاسی شما، یک محافظ ولتاژ با نرخ ژول حداقل ۶۰۰ گزینه‌ای بسیار مناسب و کارآمد است.
- زمان پاسخ‌دهی مدت زمانی است که محافظ ولتاژ شوک در برق را شناسایی می‌کند. زمان پاسخ دهی پایین‌تر به معنی زمان واکنش سریع‌تر است و مدت زمانی را که فلاش و دستگاه‌های متصل به محافظ در معرض شوک هستند را کاهش داده و در نتیجه محافظت بهتری انجام می‌شود. در حالت ایده‌آل، برای بیشترین میزان محافظت از فلاش‌ها، بهترین محافظ برق محافظی است که زمان پاسخگویی آن حداکثر ۱ نانوثانیه یا کمتر باشد.